Y BLÔK ÊBAN (1921 – 2018)
Y Blôk Êban sinh năm 1921, tại buôn Chư Dluê, thị xã Buôn Ma Thuột (nay là thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk), cán bộ Tiền khởi nghĩa, Anh hùng lực Lượng vũ trang nhân dân, Thiếu tướng Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Phó Bí thư Tỉnh uỷ- Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk. Cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của ông là sự phấn đấu liên tục, không mệt mỏi.
Năm 1943, Y Blốk Êban bị Pháp bắt đi lính khố xanh tại Nhà đày Buôn Ma Thuột. Tại đây, Y Blốk Êban được tiếp xúc với một số tù chính trị và được tuyên truyền, giác ngộ lý tưởng cách mạng. Ngày 22/8/1945, ông dẫn đầu trung đội lính khố xanh biến buổi chào cờ của chính quyền thân Nhật ở Đắk Lắk trong “Lễ mừng độc lập” tại sân vận động thị xã Buôn Ma Thuột thành cuộc mít tinh ủng hộ cách mạng và giành chính quyền về tay Nhân dân. Sau đó, ông được giao nhiệm vụ xây dưng lực lượng vũ trang tỉnh và cử lên Tuyến ba ranh giới (Tây Nguyên, Nam kỳ, Campuchia) chiến đấu chặn địch. Từ tháng 6/1946, ông được cử đi học trường Lục quân Quảng Ngãi. Tháng 11/1946 ông được cử làm đội trưởng đội võ trang vùng địch hậu ở phía Bắc Khánh Hoà, vừa tìm đường vừa bám dân để xây dựng cơ sở. Tháng 12/1947, được điều làm Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn Nơ Trang Lơng, tỉnh Đắk Lắk. Năm 1953, ông được cử ra Việt Bắc dự Hội nghị du kích chiến tranh toàn quốc. Khi về, Trung ương giao cho mang vào Liên khu 20kg vàng. Đây là nhiệm vụ vô cùng khó khăn, nguy hiểm, sau 6 tháng ròng rã ông đã mang vàng về tới Liên khu an toàn.
Năm 1954, ông tập kết ra Bắc và được gặp Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp; được bồi dưỡng thêm về lý tưởng cách mạng, nhất là tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Từ năm 1958 đến năm 1979, ông giữ nhiều chức vụ quan trọng trong quân đội, từ Phó Chỉ huy Mặt trận Trung Lào, Quyền Tư lệnh phó Quân khu VI, Thường vụ Khu uỷ VI; Tư lệnh phó Quân khu V. Là người chỉ huy xông pha khắp các trận địa, ông đã làm cho quân địch khi nghe đến cái tên Y Blốk Êban vừa nể trọng vừa khiếp sợ.
Từ tháng 4/1975 đến tháng 3/1976, Y Blốk Êban được bầu làm Chủ tịch Ủy ban Quân quản tỉnh Đắk Lắk. Sau đó, đến tháng 4/1978, ông được bầu làm Phó Bí thư Tỉnh uỷ - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk. Ông là đại biểu Quốc hội hóa III, IV.
Năm 1984, ông được thăng quân hàm Thiếu tướng, là vị tướng đầu tiên của đại ngàn Tây Nguyên.
Cả cuộc đời ông từ khi được giác ngộ cách mạng đến cán bộ các cấp đều tận tâm, tận lực phục vụ Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Với những cống hiến của mình, ông đã vinh dự được Đảng và Nhà nước tuyên dương Danh hiệu Anh hùng lực Lượng vũ trang nhân dân năm 2010, Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng và được tặng nhiều phần thưởng cao quý khác.
(Nguồn từ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk cung cấp)
