NGÔ GIA KHẢM (1912 -1990)
Anh hùng Lao động Ngô Gia Khảm sinh năm 1912, quê xã Tam Sơn, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Khi được tuyên dương Anh hùng, đồng chí là đảng viên, chỉ huy binh công xưởng vũ khí của Quân giải phóng. Những thành quả lao động của ông đã góp phần quan trọng vào sự hình thành và phát triển của ngành quân giới Việt Nam, là cơ sở, tiền đề phát triển khoa học kỹ thuật quân sự nước nhà.
Năm 1941, Ngô Gia Khảm bị thực dân Pháp bắt giam ở Sơn La. Trong tù ông giữ tinh thần đấu tranh, có lần tuyệt thực đến 11 ngày, buộc địch phải trả tự do. Ra tù, ông tiếp tục hoạt động chống Pháp. Năm 1944, Ngô Gia Khảm là một trong những người đầu tiên xây dựng và là Quản đốc Xưởng Quân giới ở chiến khu Việt Bắc. Trong Kháng chiến chống Pháp, ông được giao nhiệm vụ xây dựng xưởng Hoá chất đầu tiên ở Việt Bắc, chế tạo thuốc nổ làm mìn, lựu đạn và đạn. Ông bị thương ba lần trong khi sản xuất. Từ năm 1945 đến năm 1954, ông đã đào tạo được nhiều công nhân quân giới và sản xuất nhiều thuốc nổ phục vụ nhiệm vụ kháng chiến. Sau năm 1954, ông làm Giám đốc kiêm Bí thư Đảng ủy Nhà máy Toa xe xe lửa Gia Lâm trực thuộc Tổng cục Đường sắt; Cục trưởng Cục Đầu máy xe lửa Tổng cục Đường sắt; Trưởng Ban Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải.
Ngô Gia Khảm được tặng thưởng 1 Huân chương Lao động hạng nhì, 1 Huân chương Kháng chiến hạng nhì, là Chiến sĩ thi đua của Liên khu Việt Bắc năm 1950, chiến sĩ thi đua toàn quân năm 1951, chiến sĩ thi đua số 1 của ngành công nghiệp. Trong đại hội liên hoan Anh hùng Chiến sĩ thi đua toàn quốc lần thứ nhất tháng 5/1952, ông được Chính phủ và Hồ Chủ tịch tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng nhất. Ngày 19/5/1952, Ngô Gia Khảm được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng lao động, đợt trao tặng đầu tiên, còn được gọi là “Anh hùng Lao động số 1”.
